Tuesday, January 24, 2017

'' શનિ મહારાજ'' નો બૃહદ રાશિ 'ધન' માં પ્રવેશ ___પં. ડો. હિતેષ એ. મોઢા



જેનુ નામ સાંભળતા ભલભલા મજ્બુત બાંધાના જાતકો પણ થર થર કાંપી ઉઠે, તેમ ગમે તેવ ખડતલ ને પણ  કંપારી છોડાવી દયે, તે ગ્રહ શનિ તા.૨૬ જાન્યુઆરી ૨૦૧૭ સાંજે ૭ કલાકે ને ૨૯ મિનિટે પ્રવેશ કરશે.

વાત તત્વનો કારક શનિ મહારાજ અગ્નિ તત્વની રાશિ ધનમાં  બીરાજમાન થશે ત્યારે ધન રાશિ (ચંદ્ર રાશિ) નુ પૂર્વ-ષાઢા નક્ષત્ર ચાલતું હોવાથી,  તેનું તત્વ અગ્નિ હોતા આ નક્ષત્રનુ કાર્યક્ષેત્ર અગ્નિ તત્વ સંબંધિત  બનાવ ઘટના, પરિવર્તન કે પછી તોફાન, બીમારી, ભેષજ ની ભુમિકા મુખ્યત્વે રહે.  આ રાશિ અને આ નક્ષત્રના જ તત્વ અગ્નિ સાથે સયોંજન માં અન્ય તત્વ હોય તો તે પણ પ્રભાવી બની શકે છે.

પનોતી વિશે પ્રાથમિક સમજઃ  તુલા રાશિ પનોતીથી મુકત થશે.

૧))) વૃશ્ચિક રાશિનો રાશિનોઅંતિમ તબક્કો.
૨))) ધન રાશિનો દ્વિતિય તબક્કો
૩))) મકર રાશિનો પ્રથમ તબક્કો 

 શાસ્ત્ર અનુસાર તમામ પનોતિઓને ધાતુની સંવેદનશીલતાના આધારે અગ્રતા આપી વર્ગીકૃત કરવામાં આવી છે.  આથી કોઈએ ધાતુ સાથે પ્રત્યક્ષ રૂપથી પનોતિને જોડવી નહિ.  જે રાશિમાંથી  શનિનું  ભ્રમણ થતુ હોય તે ગોચર ભ્રમણ સરેરાશ ભારે નીવડે તેવુ અભ્યાસે જાણવામાં મળ્યુ છે.

પૌરાણિક જયોતિષ અનુસાર દશાવતારમાં શનિ ગ્રહે કચ્છપનો અવતાર ધારણ કરેલ છે.આ શનિ ગ્રહ, ઉદ્યમ, ઉદ્યોગ, ક્ઠોર પરિશ્રમ, તથા ન્યાય અને દંડનો કારક માનવામાં આવે છે.સ્વભાવે ધીર ગંભીર, માનવીય લાગણીઓ પ્રતિઅત્યંત સંવેદનશીલ,પરંપરા વાદી અંતર્મુખી વ્યક્તિ, કોઈના કોઈ મનોભાવ, વાણી,વર્તનના માધ્યમથી અપૂર્ણતાનો સ્થાયી ભાવ, આધ્યાત્મિક, ઉદારમત વાદી, અતિ ઉદ્યમી, કાર્ય માત્રને પ્રમુખ માનનાર, સંબંધોનો વિસ્તૃત ફલક ધરાવનાર, ખ્યાતિ, લોકચાહના અતિ વિશાળ નૈપથ્ય, કુશાગ્ર નિર્ણય શક્તિ ધરાવનાર, નેતૃત્વ વાળો છે. જ્યારે જ્યારે કોઈ પણ જાતક ની કુંડલી અભ્યાસે માલુમ થાય કે તેને કોઈ ગ્રહ વિશિષ્ટ ફળ નથી આપતા ત્યારે શનિ તેના ગોચર ભ્રમણ અનુસાર ઉચ્ચસ્થ કે નિચ્ચસ્થ કે મૂળ ત્રિકોણ ના દ્રસ્ટી સંબંધે કે પોતાના કાર્ય ક્ષેત્રમાં સંચિત કર્મો આધારીત ન્યાયવિક ભુમિકામાં રહી ખાસ ફળ આપે છે. શનિ કોઈ પણ જાતક ને પાયાકીય જરુરીયાતથી વંચિત નથી રાખતો.

વાયુ તત્વ નો આ ગ્રહ ગુરુ બાદ દ્વિતિય સ્થાને મહાન ગ્રહ છે અને પૃથ્વીથી સૌથી દુર છે.તેના કિરણો વક્ર તથા પારજાંબલી હોવાથી સૂર્યના સીધા કિરણો સાથે સંઘટન પામી પૃથ્વીના વાતાવરણમાં વાયુ તત્વ અનુસાર અનેક જડ-ચેતન તત્વો સાથે અનેક મિશ્ર વિકિરણીય અસરો પેદા કરે છે. આ ગ્રહ દુર હોવાથી તેના કિરણોનો પ્રભાવ, માનવ શરીર તથા જીવ સૃષ્ટી પર અત્યંત સુક્ષ્મ તથા લાંબા ગાળા નો હોય છે.

વેદીક જ્યોતિષ અનુસાર  વ્યાપાર , વણિજ, અને ઉદ્યોગ, વહીવટી ક્ષેત્રે 
ધન રાશિનું એક આગવુ અને  મહત્વ છે. નૈસર્ગિક કુંડલી અનુસાર કાલ પુરુષના દેહ શરીરના મધ્યાંગે, રાશિ અનુસાર નવમું સ્થાન છે.  જેનુ સીધુ કાર્ય મેદ,  સાથળ (જાંગ થી ગોઠણ પહેલા), પેલ્વીક બોન અને કટીનો પાછલો ભાગ, પર છે.  યોગીક દેહ પર ''વામ'' સુત્ર સહિત સ્વાધીસ્થાન ચક્ર પ્રભાવ છે. આથીદુષિત અગ્નિ તત્વની રાશિ વાળાઓ પણ ખાસ સંભાળવુ.પૂર્વ દિશા સ્થિત વાસ્તુ દોષનો કારક છે.

ધન રાશિ  સ્વભાવે ધાર્મિક અને સમર્પણ વાળી, અતિ સંવેદનશીલ ત્થા લાગણીશીલ હોય છે.  ગોચર ભ્રમણમાં ધનના શનિ વાળા જાતકો એ ખાસ સાચવવુ. મેડીકલ એસ્ટ્રોલોજી મુજબ  અગ્નિનો  મૂળ મહાભુત વાયુ સાથે સંયોજન થતા વાયુ પ્રકોપમાં રાહત રહેશે. ત્યારે પિત પ્રકૃતિમાં ઉછાળો રહેવા સંભવ. ધન રાશિના જાતકો માં પ્રથમ ૬૦ દિવસ સુધીમાં વાયુ તત્વ અથવા અગ્નિ તત્વનું અણધાર્યુ વધી જવા સંભવ તો તકેદારી રૂપે રોજ સેકેલુ લસણ ખાવુ. તેમજ તેમજ તથા વક્રી-માર્ગી શનિ વાળા મેદસ્વી  જાતકોને ખાસ સાચવવુ.

ધન રાશિમાં શનિના ભ્રમણ થી વિધ-વિવિધ ક્ષેત્રો તથા ભૌગોલિક સ્થાન/સ્થળો પર કેવા પ્રકારની અસર થશે તે અંગે ડો. હિતેષ મોઢા જણાવે છે કે જાહેર આરોગ્ય શાખામાં કોઈ વિવાદ કે પરિવર્તન આવવા સંભવ. ચિકિત્સા ક્ષેત્રે નવ સંશોધન. વાહન અકસ્માત વધારો થવા વકી, લશ્કરી ક્ષેત્રે ઉથલ પાથલ, અમેરીકાના પૂર્વ કાંઠે દરિયાઈ તોફાન/ તેમજ અગ્નિ એશયાઈ દેશોના દરિયા કાંઠે મોટા તોફાનોની વકી.

દેશમાં આવનારા ચોમાસા સારા રહેશે,  દેશના ઉતરી-ઈશાન/ નૈઋત્ય સ્થળે ભુ-કંપ, દરિયાઈ-નદ વિપદાની સંભાવના. સાથે ધન રાશિના કે વૃષભ-ધન લગ્ન ત્થા વૃશ્ચિક રાશિના ના કોઈ પ્રસિદ્ધ અભિનેતા,નેતા-મહંત કે સંતનુ અવસાન થવા સંભાવના. અથવા કોઈ ગંભીર બીમારી થવા સંભવ


દેશમાં આંતરિક દુશ્મનમાં વધારો. સાથે દક્ષિણ ભારતમાં રાજકીય ક્ષેત્રે પરિવર્તનના યોગ. વાયવ્ય પ્રદેશો સરેરાશ જણાશે. રાજકીય ક્ષેત્રે અલગ સમીકરણો જોવા મળશે. જમીન મકાન અને બાંધકામ ક્ષેત્રે ભયંકર મંદી. ધાતુ બજાર,ઔધોગિક, મશીનરીઝ ક્ષેત્રે મધ્યમ રહેશે . શેર બજાર સરેરાશથી થોડી ઉપર રહેશે. દેશની આર્થિક વ્યવસ્થા વધારે સુદ્રઢ બનશે.

આ ધન રાશિનું શનિ ભ્રમણ,   તુર્કથી લઈને; મેડીટેરીયન,  ભુમધ્યનો પશ્ચિમ પ્રદેશ તથા 
ચાઈના અગ્નિ એશયાઈ દેશોમાં  દરિયાઈ તોફાન તથા ટોર્નેડો/ટવીસ્ટર, ચક્રવાત જેવાં તોફાનોની સંભાવના.  રહસ્યમયી પ્લેન એક્સીડેંટ્સ. રાજકીય- લશ્કરી- વ્યવસ્થા તંત્ર ક્ષેત્રે, પરિવર્તન કે ઉથલ પાથલ, કરન્સી માર્કેટમાં બદલાવ કે કલેશ, વિઝા અને વિસ્થાપિતોને લઈને ઈસ્યુઝ.  રણ પ્રદેશમાં, સીમા સરહદ, ધાર્મિક સ્થળે કે ધાર્મિક સ્થાનને લઈને કોઈ બાબત સામે આવે.  ચિકિત્સા ક્ષેત્રે નવ સંશોધન.  તથા ધનના શનિ ભ્રમણાંતે કોઈ એપીડેમિક વાયરલ ડીસીઝ આવવા સંભવ.

સાથે હોર્ન ઓફ આફ્રિકન કંટ્રીઝથી, ભારતનાગૂર્જર /લાટ યાને  સૌરાષ્ટ્ર ગુજરાત- પર  આ ભ્રમણ વિશેષ પ્રભાવી રહે છે.  ઉદ્યોગ, વ્યાપાર, વિદેશ વ્યાપારમાં વધારો થશે. બંદર કે દરિયાઈ પટ્ટી કે મરીન સીક્યોરીટી કે તેને રીલેટેડ કોઈ પરિવર્તન -વિવાદ, મેટર જાહેર થવા સંભાવના.



ધન રાશિ અનુસાર ગોચરના શનિનુ રાશ્યાદિ ફળ

મેષ :--  ધંધા વ્યવસાયમાં ઉન્નતિ, , આવક વધશે જાવક ઘટશે.  અને કર્મચારી વર્ગમાં પ્રમોશનના યોગો તેમજ અણધાર્યા બદલી કે બરતરફી ના પણ ઉતમ યોગ, દામ્પત્ય જીવનમાં મધુરતા વધે. લગ્નેતર સંબંધમાં સાચવવુ. વિદેશાગમન થવાની શક્યતા.

વૃષભ :--  અણધાર્યો  આર્થિક લાભના યોગ થવા સંભવ.  કુટુંબ સુખમાં કૌટુંબીક સુખમાં સંવાદીતા,  નવા વાહન યોગ, જુના વેર ઝેર અને શત્રુતાનો સુખદ અંત  આવવા વકી. આ શનિ ભ્રમણ દરમ્યાન, થોડો સમય માટે તનાવ રહેવા પામે. તેમ જ આકસ્મિક ધન લાભ ની સંભાવના.

મિથુન :--  સર્જરી/ શલ્યના યોગો.  દેવુ કરજ ભરપાઈ કરવાનો યોગ્ય સમય.  આ સમય દરમ્યાન ભરપાઈ કરેલી સંપદાથી અનેક વિધ ફાયદા ભવિષ્યમાં જોવા મળે.  પ્રેમ સંબંધ નો અને અવૈધ સંબંધનો અંત આવવા વકી, આરોગ્ય ઉતમ રહેવા પામે, વ્યવસાય અને સફળતા અંગે નવી દિશા સાંપડે, રાજ્ય તરફથી માન સન્માન ની વકી, પૈતૃક સંપતિ અંગે વિખવાદ થવા સંભવ, જાહેર સાહસ  તથા નવા ઉદ્યોગ-ધંધા માટે ઉતમ અને શ્રેષ્ઠ સમય.

કર્ક :--   અધુરા, અટકી પડેલા કાર્યોમાં સફળતા, અને ધન લાભ, જમીન તથા નવ મકાનમાં અનેક યોગ અને રોકાણ માટે ઉતમ સમય ભાગ્યમાં વધારો, ભાગ્ય ઉન્નતિ,આરોગગ્ય નિરામય રહે,વિદેશાગમનની સંભાવના, વિદેશથી લાભ, સ્થાવર સંપતિના યોગ, તેમજ અનેક વિધ યોગ.

સિંહ :-- સરેરાશ ફળ ,  વ્યવસાયિક લાભ લાભની વકી, જમીન મકાનના યોગો, તેમજ  જમીન મકાનમાં થી વળતર. નવ વાહન માટે ઉતમ યોગ. પારિવારીક સંબંધોમાં ખાસ સાચવવુ, દુષિત યોગ વાળા જાતકોએ ખાસ કાળજી રાખવી
 
કન્યા :-- પનોતિ સાથે રાહુ નો સમય પૂરો થતા રીકવરીનો સમય, હકારાત્મક મુજબ શકય રીકવરી થવા સંભંવ.  ભાઈ બહેનો સાથે સંબંધો સુધરવાના ઉતમ યોગો, અન્યથા સરેરાશ ફળ આપનાર છે.

તુલા :--  પનોતિ સમાપ્ત થતા, રીકવરીનો સમય. વાત/નર્વ્ઝ સંબંધીત તકલિફ દુર થવા  પામે.  વાયુપ્રધાન/અગ્નિ કે લોહ વ્યવસાય વાળાને હળવો ધન લાભ. . લોહ બનાવટને સંબંધિત લાભ.  તુલા લગ્ન ને રાશિમાં શનિ બલી હોતા ઉતમ ફળ મળવા સંભવ.

વૃશ્ચિક:--  શારીરિક શ્રમ વધી જવા સંભવ, સાથે સ્થાન ફેર વ્યવસાય ફેર નાયોગો,પ્રવાસ અને ભ્રમણના યોગો,પીંડીથી પગના પંજા સુધી દુખાવો કે બીમારીની વકી, આર્થિક રીતે તબ્બકો અતિ લાભદાયક નિવડે, સંતાન સુખ, વિદ્યા-શૈક્ષણિક ક્ષેત્રે સફળતા માન કે સન્માન, વિદેશ તથા બુધ્ધિ પ્રધાન વ્યવસાયમાં સફળતા.  ભાષા તથાખર્ચા પર અંકુશ રાખવો.

ધન :-   પનોતિનો દ્વિતિય તબક્કો હોતા આ રાશિ પારાવાર માનસિક વિંટબણાઓ આવવા વકી.અનેક અનૈચ્છિક પ્રશ્નોનો સામે આવવા સંભંવ.  પિત-વાતની તાસિર વાળા જાતકો એ પશ્ચિમ ના વાસ્તુ દોષથી ખાસ કાળજી લેવી.  જાહેર ક્ષેત્રમાં રહેલા આ રાશિના લોકોએ વિશેષ કાળજી લેવી.

મકર :-   પનોતિનો પ્રથમ તબક્કો,  જાહેર જીવન વાળા જાતકો થોડો સમય થોભો અને રાહ જુઓની નીતિ અમલી કરવી. નવી  તકો  સાથે સ્થાનફેર થવા  વકી, આ રાશિના જાતકો ના ઉદ્યોગો કે વિદેશ વ્યાપારમાં થોડુ સંભાળી ને પગલુ લેવુ.  મશીનરી ઉદ્યોગ/વ્યાપાર વાળા જાતકો માટે મધ્યમ સમય.

કુંભ  :-  પિતા તથા પરિવાર સાથે સંબંધો સુધરતા જોવા મળે. સરકારી ઓફિસર તથા સંતો-મહંતો માટે એવરેજ સમય. આ રાશિના જાતકોના ઉદ્યોગોને લાભ. મશીનરી ઉદ્યોગ/વ્યાપાર વાળા જાતકો માટે ઉતમ સમય.  નવા ઉદ્યોગ માટે ઉતમ સમય.

મીન :--  ,આકસ્મિક ધન લાભ, સાથે ધન સંચયના અનેક યોગો. વિમા અને મ્યુચ્યલ ફંડના એજન્ટને ફાયદો,પુષ્કળ ધન લાભ, જમીન મકાનના યોગ,ઐશ્વર્ય તથા સુખ પ્રાપ્ત થાય, સાથે આધ્યાત્મિકત-ધાર્મિકતાની સાચી સમજ પ્રાપ્ત થાય. અનેક વિધ ક્ષેત્રો તથા જ્ઞાનની સીમા વિસ્તરે.

ઉપરોકત ફળકથન લગ્ન કુંડલી આધારીત હોતા અંતિમ ના માનવુ સાથે જન્મ કુંડલીનો અભ્યાસ પણ એટલો જરુરી હોય છે.

// અસ્તુ//

ડો. હિતેષ એ. મોઢા
જયોતિષ-વાસ્તુ તજજ્ઞ
ડબલ ગોલ્ડ મેડાલીસ્ટ
૧ વાઘેશ્વરી પ્લોટ
ફોન. ૯૮૭૯૪૯૯૩૦૭
www.ishanastrovastu.com
www.ishanastovastu.blogspot.com
 

Saturday, January 21, 2017

કોફી સાથે kabab કબાબ ( એક શબ્દ યાત્રા) _____પં. ડો. હિતેષ એ. મોઢા



કબાબ શબ્દ મૂળે પહેલવી-ઈરાની નો છે, અને આજે અનેક ભાષા-દેશમાં ખુબ ટેંશથી આરોગાય છે.  આજે કબાબ શબ્દથી રેસીપી જાણીએ, કબાબ શબ્દનુ ઓરીજીન પણ સંસ્કૃત શબ્દ જ છે.  સંસ્કૃતમાં 'ક્વ' સારી પેઠે ખદ ખદી જાય ત્યાં સુધી ઉકાળવુ/સેકવુ/ભુંજવુ  જેવો અર્થ થાય છે. અને આના પર કવાથ જેવો શબ્દ મળ્યો તેમ જ કોફી શબ્દ નો પણ જનક/જનની શબ્દ છે. અરેબીક શબ્દ કાહવા (પાવર શક્તિ ઈલીકસર,  શક્તિ કૃત કરવુ ) . અરબીમાં  પહેલવીમાં પાકી ને આ 'કવ ' કાફા કે કાહા જેવો બને છે.

જુની ઈરાનીમાં ક્વ ના બે રૂપો જોવા મળે છે, ક્બ, કપ, અમુક ઈરાની કપ બોલતા હતા, આથી અરબીઓ  કફ કે કાફા જેવો શબ્દ ઈજાદ કર્યો કારણ અરબીમાં પ હતો જ નહિ. આ કવ યાને કબ પા્છળ  પહેલવીનો બહુ પ્રિય સફિક્સ આબ લગાડી ને એક નવી જ વાનગી પીરસી એ છે કબાબ.  આબ જનરલી વિશેષણ કે સર્વનામ બનાવવામાં વપરાતો, છેલ્લે આબ વાળા અનેકોનેક શબ્દ કહેવાતી ગુજરાતી અને હિન્દી ગઝલોમાં જોવા મળશે.  આફતાબ મહેતાબ મહેરાબ, કબાબ, ગુલાબ, જુલાબ, રૂઆબ, પંજાબ, દોઆબ, સવાબ, ઈજાબ, ખ્વાબ.  વગેરે વગેરે યાદી લાંબી થઈ જશે.

આબ પણ  સંસ્કૃત શબ્દ આપ/આપા પર થી બન્યો છે જેનો અર્થ થાય છે, પાણી. અને કોઈ શબ્દમાં સમૃદ્ધિ ને એનરીચમેન્ટ, કે પ્રચુરતા  દર્શાવવા આ શબ્દ નો સફિક્સ તરીકે ઉપયોગ કરવા લાગ્યા, આ શબ્દ આમ તો  દ્રશ્યજ શબ્દ મનાય છે જેથી અભિવ્યક્તિનુ એક સચોટ ચિત્ર માનસપટ્ટ પર ઉભરી આવે.

Friday, December 9, 2016

કર્ણાટક ____ એક શબ્દ યાત્રા__ પ. ડો. હિતેષ એ. મોઢા



કર્ણાટક એ  સંસ્કૃત શબ્દ છે.  કર્ણાટ- ''કર્ણયો અટતિ ઈતિ કર્ણાટક ''    'કાનો મે ગુંજે એ કર્ણાટક '   આ એક વ્યંજનાત્મક યાને ઉપમાત્મક કોઈન વર્ડ છે. કાનોમાં ગુંજવુ એટલે મધુરતાનુ ઘ્રોતક છે. મધુરતા અર્થાત. વેદીક ગંધર્વનુ પાટનગર. આ પ્રદેશ કે ભાષામાં  વેદીક શાસ્ત્રીય સંગીત, નૃત્યુ, એવમ અન્ય મંચીય કલા મુખ્ય ભુમિકા એ રહી. અને બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો વેદીક શાસ્ત્રીય સંગીત ગીતની જન્મ ભુમિ. આથી સંસ્કૃત ભાષામાં આ પ્રકારની ઉપમા મળી. કર્નાટનો ઉલ્લેખ મહાભારત,  ઈ.સ. ૪ થી કે ૭ સદીમાં થયેલા મહાન ગણિતજ્ઞ, જ્યોતિષજ્ઞ, ખગોળજ્ઞ એવા મિહિરે તેના પ્રમુખ ગ્રંથ બૃહત સહિંતામાં કર્યો છે. એવમ બૃહદસરીતસાગરમાં તથા પૈશાચી પ્રાકૃત ભાષા માં લખાયેલ બૃહદ કથામાં કર્ણાટ નામે ઉલ્લેખ થયો છે.

તેની કલાસિકલ ભાષા કન્નડ પણ કર્ણાટકનુ અપભ્રંશ રૂપ છે. ૧)  કર્ણાટ-નાડુ,  -૨) કરિનાડુ (કાળીમાટીનો પ્રદેશ) -૩) કપિતુનાડુ, (સુગંધનો દેશ)   -૪) કર્ણ નાડુ.... આ ચાર શબ્દ પર થી કન્નડ શબ્દ અવતર્યો છે. તેમાંથી કર્ણાટનુ શોર્ટ ફોર્મ કર્ણ અને સ્થાનિય શબ્દ નાડ કે નાડુ ઉમેરી કર્ણાડુ કે કન્નાડુ , કર્ણાડ કે કન્નાડ જેવો શબ્દ બન્યા ની શકયતા વધુ છે, કારણ આજે દક્ષિણ બીન કન્નડ લોકો કર્ણાટક માટે કર્ણાડ કે કન્નાડ જ બોલે છે.

મિત્રો, આ શબ્દ યાત્રામાં દેવનાગરી લિપી ધારક ભાષીઓને અઘરી લાગતી બ્રાહ્મિ લિપીઓની ભાષા-શબ્દ વિશે વ્યુત્પતિ સંપન્ન થાય છે. તેલુગુ, મલયાલમ, તામિલ, તુલુ, અને આજે કર્ણાટક.  આગામી લેખ દક્ષિણની પ્રાકૃત ભાષા વિશે.   



પં., ડો. હિતેષ એ. મોઢા
જ્યોતિષ-વાસ્તુ તજજ્ઞ
ડબલ ગોલ્ડ મેડાલીસ્ટ
જ્યોતિષ આર્યગૌરવપુરસ્કારવિભુષિત
યુનિવર્સીટી રોડ, રાજકોટ
વાઘેશ્વરી પ્લોટ,પોરબંદર
૯૧૭૩૩૮૮૨૭૯ -૯૮૭૯૪૯૯૩૦૭


www.ishanastrovastu.com

www.ishanastrovastu.blogspot.com






















Sunday, November 6, 2016

મહોબ્બત___ એક શબ્દ યાત્રા_____ પ. ડો. હિતેષ એ. મોઢા



આ શબ્દ ને મૂળે અરેબીક માનવામાં આવે છે.  હ-બ-બ  યાને આકર્ષણ ખેંચાણ, લગાવ,  જેવો અર્થ થાય છે. તેના પર મહોબ્બત અને એ સિવાય ૨૩ જેટલા હ-બ-બ ના રૂપો ને શબ્દો બને છે. પરંતુ આ શબ્દ વિશે ઘણા મતમતાંતર છે. કારણ જુની દારી ભાષામાં  અબિસારે( અભિસાર) મહાબાત જેવો શબ્દ ટ્રેસ થયો, તેમ જુની ઈરાની ભાષામાં મહાબાત, અને મહાબ જેવા શબ્દો ટ્રેસ થયા છે. મહાબ શબ્દ ઈરાની છે. કારણ નામના અંતે પ્રત્યય રૂપે આબ આ એક જ ભાષામાં લાગતો હતો.  સંધિ છુટી પાડીએ તો માહ+આબ = ચંદ્ર જેવુ, ચાંદની, ચંદ્રપ્રકાશ જેવો અર્થ કરી શકાય.  અને કાવ્યમિમાંશામાં ચંદ્રકિરણ, ચાંદની એ પ્રેમના જ પ્રતિક છે. પરંતુ આ શકયતા નથી.  કારણ અભિસારે મહાબાત આ સિવાય અનેક જગ્યા એ વપરાયો છે. 

ઈરાની વ્યાકરણ કારો-ભાષાકારો તેના મૂળ કુળ વિશે  અનિયમિતતા કે અજ્ઞાત દર્શાવે છે.  હવે અભિસાર એ તદન સંસ્કૃતનો શબ્દ છે,  સંસ્કૃતમાથી  પ્રાકૃત બોલી/ભાષાઓ બની એ સમયમાં લોક નાટીકાઓ અને કાલિદાસના નાટકો માં આ શબ્દ જોવા મળે છે.  અભિસાર એટલે પ્રેમીને મળવા જવુ તે,  પ્રેમીનું મિલન સ્થાન, સાથી, સોબતી, હુમલો, અભીસર== સોબતી, સાથી, પ્રેમી,  બીજો શબ્દ મહાબાત આ શબ્દ પણ મૂળે સંસ્કૃતનો મહા-વાત છે.  જેનો અર્થ થાય છે,' તોફાની પવન '.   અભિસાર એ મહાબાત (વાત) કદાચ આગળ જતા, આકર્ષણ કે ખેંચાણના પર્યાય રૂપે બોલાવા લાગ્યુ હોય અને છેક ઈરાનના બીજા છેડા સુધી પ્રચલન પામ્યુ હોય.



જુની ઈરાની અને જુની દારી બોલી સમયે  ન તો અરેબીક હતી, ન તો હિબ્રુ. થોડા અનુમાન અનુસાર; આ શબ્દ અરેબીક વ્યાપારી દ્વારા અરબી વિસ્તારમાં ગયો હોય, બીજુ અનુમાન ઈરાનનુ રાજ હાલના ઈરાનથી લઈ ને પેલ્સ્ટાઈન સુધી હતુ. તે સમયે તેની અનેક લોક્બોલીઓ તેમાં આ શબ્દ ગયો , વહ્યો હોય,  ત્રીજુ અનુમાર મેડીવેઈલ એજ પછી યાને ૧૨મી સદી દરમ્યાન મોંગલો ના હુમલા બાદ આ શબ્દ પહોંચ્યો હોય !!!  કારણ મોંગંલો ઈસ્લામ ધર્મનો અંગિકાર કર્યો હતો, પરંતુ તેની અને તેના વહીવટની મુખ્ય ભાષા તો ઈરાની જ રહી હતી.  ઈરાની કાવ્યના બે યુગ મનાય છે, એક તો હમ્ખાનીના સમયમાં અને બીજો ૧૭ સદીમાં , આ સમયે ઈરાનમાં પ્રચુર પ્રેમ ગીતો અને કાવ્યો રચાયા.  તે સમયે આ શબ્દ ને ઉપયોગમાં લીધો હોય. અને ધીમે ધીમે મહોબ્બત બની ગયો હોય. જયારે આધુનિક અરબીની રચના થતી હોય ત્યારે આ શબ્દને અરબીકૃત કર્યો હોય. એક વાત ચોક્ક્સ છે આ શબ્દ મૂળે  સેમેટીક નથી, 'હવ્વા' શબ્દ ને ટ્રેસ કરતા તેનુ રૂટ હિબ્રુ તરફ જાય છે, અને તેનું અરબીકૃત તદન ભીન્ન જણાય છે.

મિત્રો આ મહોબ્બત શબ્દ પર થી હબ્બી, હબીબ, હબીબા, મહબૂબ શબ્દો મળ્યા. આ સિવાય અનેક શબ્દો છે, પરંતુ તે હિન્દી-ગુજરાતીમાં નથી બોલાતા.



પં., ડો. હિતેષ એ. મોઢા
જ્યોતિષ-વાસ્તુ તજજ્ઞ
ડબલ ગોલ્ડ મેડાલીસ્ટ
જ્યોતિષ આર્યગૌરવપુરસ્કારવિભુષિત
યુનિવર્સીટી રોડ, રાજકોટ
વાઘેશ્વરી પ્લોટ,પોરબંદર
૯૧૭૩૩૮૮૨૭૯ -૯૮૭૯૪૯૯૩૦૭


www.ishanastrovastu.com
www.ishanastrovastu.blogspot.com

Saturday, November 5, 2016

ટુર અને ટ્રીપ ____ એક શબ્દ યાત્રા.પં., ડો. હિતેષ એ. મોઢા

.
ટ્રીપ -Trip

થોડા દિવસ પહેલા અસવાર બની સવારી કરી, સફારી માણી અને કાલે ફરીથી કારવાં લઈ ને યાત્રા ચાલી નીકળ્યા. તો આજે ફ્રાસં અને રોમ તરફ જઈએ.... ટ્રીપ શબ્દ મૂળે યુરોપની ઘણી ભાષામાં ૧૮-૨૦ ફેરફાર સાથે જોવા મળ્યો છે, જેમાં ઓલ્ડ ઈંગ્લીશમાં treppen = હળવા પગલે ચાલવુ, એક પ્રકારનું નૃત્યુ, ઓલ્ડ ફ્રેન્ચમાં triper= hop હોપ, હળવો ઠેકડો, નૃત્યુ== જેમાં ગોળ રમવાનું અને પગને લાકડી અડાડી ને વર્તુળાકારે રમવુ. અને ઓલ્ડ જાર્મનિકમાં trippeln = ઝડપથી હળવા પગલે ચાલવુ અથવા દુર થવુ. આ સિવાય દસેક જેટલી યુરોપિય બોલીમાં ૧૮/૨૦ ફેરફાર સાથે ના જ અર્થ હતા. પરંતુ કોમન અર્થ હતો, એક પ્રકારનું નૃત્યુ અને હળવા પગલે ચાલવુ. આ શબ્દ મૂળે સંસ્કૃત ભાષાનો ત્રિપદી છે. જેનો અર્થ થાય છે, એક છંદ, નૃત્યુનો ેક પ્રકાર જેમાં બે પગ સાથે એક લાકડી હોય. તદુપરાંત, ત્રિપાય ઘોડી, ગાયત્રી છંદ અને હાથી, હાથીનો તંગ. આ શબ્દ રોમાની ભાષામાં જોવા મળે છે, અને આ પ્રકારનુ નૃત્યુ આ લોકોમાં સામાન્ય હતુ. કદાચ, આ શબ્દ રોમાની લોકોએ યુરોપ પહોંચાડયો હોય આ એક શકયતા કે અનુમાન છે, હવે જોઈએ આ શબ્દ ની નજીકના કોઈ નૃત્યુ તત્કાલિન ભારતમાં હતા કે નહિ ? -૧) સાત્ત્રિય, -૨) થિર્યાટ્ટમ -૩) ઠેય્યામ ૪) ત્રિપદીય ત્રિપદિકા જેવુ નૃત્યુ લોક કલ્ચરહતુ. સંસ્કૃત શબ્દ ''ધૈર્યનાટ્ટયમ '' નુ મલબારી-તામિઝીકરણ એટલે 'થિર્યાટ્ટમ'. આ નૃત્યુ જ ઓપન પ્લેસમાં થાય છે. ઈવન કરી શકાય છે. બનવા જોગ છે કે આ નૃત્યુ કરપ્ટેડ થઈ ગયુ હોય અને યુરોપ પહોંચ્યુ હોય !!!!!!!

નૃત્યુ એક પ્રકાર Trip બની કેવું નચાવે છે આખા જગતને.

ટુર -Tour

આ શબ્દ લેટિન અને ગ્રીક માંથી આવ્યો છે કે જુની ઈટાલીમાંથી આ બન્ને ભાષામાં ગયો છે, તે અનિશ્ચિંત છે. આ શબ્દ લેટિન અને ગ્રીક પહેલા પણ ત્યાંથી સ્થાનિક બોલીઓ માં હતો. torno =“I turn” મૂળ ક્રિયાપદ tornare છે. આ ક્રિયાપદ ના જ વિવિધ રૂપ યુરોપમાં ગયા છે. તેમાંનું એક રૂપ tour/tourn જુની ફ્રેન્ચમાં જાય છે. તેનો અર્થ થાય છે, એક ચોક્ક્સ જગ્યા એ બીજી ચોક્ક્સ જગ્યા એ જવુ/ગયેલુ. ભુતકૃદંત સર્વનામ અને વિશેષણ બની જતા Tour નામનો શબ્દ એ ઈંગ્લીશ ભાષામાં સ્થિત થઈ જાય છે. ફ્રોમ ઓલ્ડ ઈટાલીયન વાયા લેટિન, વાયા ફ્રેન્ચ. આ શબ્દ નું મૂળ સંસ્કૃત ક્રિયાપદ ''તૃ'' છે, જેનો અર્થ થાય છે ઓળગી ને જવુ, સમુદ્ર કે નદી કે એક સીમા પાર કરવી, તરી જવુ, આ શબ્દના ભુ.કૃ તિર્ણા પર થી ટોર્નેર/ટોર્નેર્ન.(tornare)

આના પર તિર્થ શબ્દ બને છે. સંસ્કૃતનો અર્થ ઉપરોકત ભાષા અક્ષરસ જોવા મળે છે. તેમ તર શબ્દ બને છે = ઓળગનારુ. પાર કરનારુ, જીતનારુ હોડી તરાપો, માર્ગ, ભાડું, ઉપરાંત આ 'તૃ' /તર પર થી અનેક શબ્દો સંસ્કૃત ઉપરાંત ભારતિય ભાષામાં ઉપલબ્ધ છે, પ્રચલિત છે.

અરે હાં ટાવર ટર્ન, ટર્નર ટીઅર ટોર્ન પણ શબ્દ આ શબ્દ પરથી જ ઉત્પન્ન થયા છે.

ગ્રીસ અને રોમ ના ઉદભવ પહેલા આ શબ્દ ભુમધ્ય મહાસાગર તરીને દક્ષિણ યુરોપમાં પહોંચી જાય છે. અને આખા વિશ્વને ટુરના નામે તરાવે છે.



પં., ડો. હિતેષ એ. મોઢા
જ્યોતિષ-વાસ્તુ તજજ્ઞ
ડબલ ગોલ્ડ મેડાલીસ્ટ
જ્યોતિષ આર્યગૌરવપુરસ્કારવિભુષિત
યુનિવર્સીટી રોડ, રાજકોટ
વાઘેશ્વરી પ્લોટ,પોરબંદર
૯૧૭૩૩૮૮૨૭૯ -૯૮૭૯૪૯૯૩૦૭

www.ishanastrovastu.com

www.ishanastrovastu.blogspot.com







 

Thursday, November 3, 2016

મલયાલમ -મલય ___ (શબ્દ યાત્રા) પં.ડો. હિતેષ એ. મોઢા



વેદીક સાહિત્ય અનુસાર દક્ષિણમાં આવેલો મલય નામનો પર્વત.  મૈસુર-કર્ણાટક ની પશ્ચિમ દક્ષિણેથી શરુ થતી પર્વતમાળા, જે ત્રાવણકોર સુધી લંબાય છે, તેને મલય  કહેતા હતા. આના પર થી મલય ના પવન , યાને મલયાનિલ જે  વિરહી ને બહુ સતાવતો જે આપણે સંસ્કૃત સાહિત્યમાં ખુબ વાંચ્યુ છે.

 આના પરથી મલય દેશ કે મલય આલય જેવા નામ પડયા.  બીજુ સંસ્કૃતમાં મલયજ એટલે ચંદન નુ વૃક્ષ કે વન જેવો અર્થ થાય છે. કદાચ આ કારણ થી  આ વિસ્તારનુ નામ મલય પડયુ હોય.  દક્ષિણ ગોવા થી હાલના કેરાલા ના છેડા સુધી ના દરિયા કાંઠા ને મલબાર કહે છે.  તે ઈરાની-અરબી વ્યાપારી ની દેન છે, તેઓ આ વિસ્તાર મલય-બારુ /મલયબાર કહેતા જે આગળ જતા મલબાર બની ગયુ.  આ વિસ્તારના સ્થાનિકો માટે અને તેની બોલી માટે મલયાલય કે મલયાલી, મલયાલ જેવો શબ્દ વપરાતો હતો.

  ૯મી થી ૧૧મી સદીમામ તામિલ ભાષાની આ બોલી જ્યારે સ્વંતત્ર રીતે ભાષાનુ રૂપ ધારણ કર્યુ ત્યારે વ્યાકરણના નિયમો અને શબ્દ કોષ માટે ફરીથી સંસ્કૃત ભાષા તરફ દોટ મેલે છે. મલયાલમ ભાષામાં નામ અંતે 'મ' અને 'ન ' વધારા પ્રત્યય લગાડવાનુ શરુ કરે છે, જેથી આ ભાષાની ઓળખ અને અલગતા જાણી શકાય.   તામિલો એ જયારે પોતાની સસ્કૃત અને વેદીક કલ્ચર થી અલગ ઓળખની શરુઆત કરી, ત્યારે તામિલ ભાષામાં જેટલા (એક અંદાઝ અનુસાર ૯૫ ટકા શબ્દો) શબ્દો હતા, તેને તામિલાઈઝ કર્યા. અને સંસ્કૃત સમાસ જોડીયા શબ્દો ને  પોતાની યાને અગથિયાર વ્યાકરણ અનુસાર પૃથક કરી સંસ્કૃતથી અલગ જ અર્થો દર્શાવવા લાગ્યા.  છતાં સંસ્કૃત ભાષાનો પ્રભાવ નામશેષ ન કરી શકયા. આજે પણ  તામિલના પ્રત્યેક શબ્દોનુ ઓપરેશન કરતા  સંસ્કૃત જોવા મળશે.  તામિલ અનુસાર મલયાલમ = માલ્લાઈ, માલા (અહિં, પર્વત ઘાટ જેવો કરે છે ) + ઈલામ/એલામ (પ્રદેશ-વિસ્તાર) . અહિ સાફ દર્શાય આવે છે કે સંસ્કૃત શબ્દ પર્વત માળામાંથી માળા ને જ પર્વત તરીકે એડ્પ્ટ કરી લીધો અને પર્વત ને ગુમ કરી દીધો. તેમ માલદ્વિપમાં આ જ તામિલો એ માલનો અર્થ માલા બતાવી હાર (ગાર્લેન્ડ) જેવો દર્શાવે છે. જ્યારે હાલની મલયાલમમાં પર્વતમ જેવો શબ્દ છે પહાડ-પર્વત માટે. કન્નડ અને તેલુગુ માં પર્વત જ શબ્દ છે, જ્યારે તામિલમા પેરુન્કુવાઈલ શબ્દ છે.

કદાચ એવુ પણ બની શકે કે અત્યાર સુધીમાં મલયાલમ શબ્દની વ્યુત્પતિ અભ્યાસ પૂર્ણ ન કરી હોય !!!!!! અગર, એવુ હોય તો મારી આ ત્રીજી વ્યુત્પતિ હશે, પ્રથમ ગૂર્જર, મરાઠી, અને હવે મલયાલમ.

મિત્રો મલેશિયા, મલય પણ સંસ્કૃત શબ્દ ની જ દેન છે. તેમ તામિઝ(તામિલ) મા એલામ તથા અરબી/સેમેટીક /અક્ક્ડીયન નો આલમ એ પણ સંસ્કૃત શબ્દ આલય ની જ દેન છે.



પં.ડો. હિતેષ એ. મોઢા
જયોતિષ-વાસ્તુ તજજ્ઞ
ડબલ ગોલ્ડ મેડાલીસ્ટ
આર્ય ગૌરવ પુરસ્કાર વિભુષિત
૧ વાઘેશ્વરી પ્લોટ, પોરબંદર
યુનિવર્સીટી રોડ, રાજકોટ
ફોન. ૯૧૭૩૩૮૮૨૭૯- ૯૮૭૯૪૯૯૩૯૦૭

www.ishanastrovastu.com   


 www.ishanastovastu.blogspot.com

Wednesday, November 2, 2016

માલદિવ_____ શબ્દ યાત્રા પં.ડો. હિતેષ એ. મોઢા.


માલદિવ શબ્દ એ  સંસ્કૃત શબ્દ માલાદ્વિપ પર થી અવતર્યો છે.  દિવ શબ્દ પણ દ્વિપ ની દેન છે. તામિલમાં માલાદ્વિપને માલાઈથીવુ , મલયાલમ માં માલાદ્વિપુ, તેલુગુ અને ક્ન્નડમાં માલાયદ્વિપ કહેવાય છે. સિંહાલી, પાલી, માલદિવી ભાષામાં  માલાદિવાઈના જેવો શબ્દ છે. માલદિવની ભાષાને  દિવેહી કહે છે જે લક્ષદ્વિપ, માલદિવ, મિસોની ટાપુ પર બોલાય છે. દિવેહી અર્થાત દ્વિપવાસ કે દ્વિપવાસી નુ કરપ્ટેડ ફોર્મ છે. 

સિંહાલી ભાષાની કઝીન આ ભાષા વેદીક સંસ્કૃતની વર્નાક્યુલર પ્રાકૃત 'મહારાષ્ટ્રી પ્રાકૃત' પરથી  વિદેહી ભાષા બની છે, કોંકણી મરાઠી સાથે સામ્યતા અને નિકટતા ધરાવે છે. કોંકણી ની જેમ ત્રણ લિપીમાં આ ભાષા લખાય છે , થાના લિપી, દેવનાગરી અને લેટિનમા.

પં.ડો. હિતેષ એ. મોઢા
જયોતિષ-વાસ્તુ તજજ્ઞ
ડબલ ગોલ્ડ મેડાલીસ્ટ
આર્ય ગૌરવ પુરસ્કાર વિભુષિત
૧ વાઘેશ્વરી પ્લોટ, પોરબંદર
યુનિવર્સીટી રોડ, રાજકોટ
ફોન. ૯૧૭૩૩૮૮૨૭૯- ૯૮૭૯૪૯૯૩૯૦૭

www.ishanastrovastu.com

www.ishanastovastu.blogspot.com